معرفی فیلم: "مربع"
فیلم مربع - 2017
کارگردان : روبن اوستلوند . محصول سوئد
برنده نخل طلای بهترین فیلم از جشنواره کن 2017 و کاندید بهترین فیلم خارجی اسکار
می توان گفت یکی از وجوه بارز فیلم، تلاش برای کند و کاو ارتباط بین انسانها و البته شاید سخن از بحران در ارتباط بین آدمها و پایان معنا در هنر باشد. بحران ارتباط در زندگی شخصیت اصلی این فیلم (که یک هنرمند است) و عدم شکل گیری معنای صحیح در ارتباطش با پیرامون دیده می شود. همینطور استعاره های نشان داده شده در آثار هنری موزه و در خود "مربع" (که یکی از آثار این موزه هنری است) کنایه های صریحی از همین بی معنایی است. حتی پوستر فیلم خود نمایانگر خیلی از این استعاره هاست.
در ادامه چند سطر از یک یادداشت از سید مهدی ناظمی درباره این فیلم که ناظر به انگاره "مرگ هنر" در فیلم هست بخوانید:
«...مربع در دنیای قدیم نماد عدالت و تمامیت است و ارکان بسیاری از امور در نزد قدما و پس از آن در نزد برخی فیلسوفان، چهارگانه است. مربع این فیلم نیز قرار است مربع «امنیت و صداقت» باشد، اما زندگی «خود هنرمند چنین نیست. او فرد کمخردی است که هم برای خود مشکل ایجاد میکند (دو دزد «هنرمندانه» از او دزدی میکنند) و هم حتی به سختی میتواند به فقرا و اطرافیان خود کمک کند. او بهراحتی با سهلانگاریهای متعدد - هم برای ساکنان یک ساختمان مشکل درست میکند و هم زمینهساز پخش یک کلیپ وحشتناک میشود- بالاخره تا استعفا پیش میرود. در یکی از آخرین برنامههای خود سرانجام باعث وهن هم هنرمندان شرکتکننده در مراسم میشود و هم نشان میدهد بین ایشان هم نمیتوان خبر از مدنیت و انسانیت محض گرفت ...»
«...سخن این فیلم -که خیلی هم البته پیچ و تاب زیباییشناختی ندارد و مستقیم و صریح بیان میشود- یعنی: «پایان معنای هنر، پایان معنای هنرمند و پایان معنای جهان هنر» در ذهن باقی میماند. آنچه هم از پایان خوش باقی است، همان تلاش است برای برقراری محتوایی که با یک مربع نمادین و کمکهای مالی دریافتشده، قرار بود در جلوی موزه کاشته شود. اما تلاش به این صورت که این بار افراد در زندگی شخصی چشمهایشان را به واقعیتهای بسیار نزدیک و پیشروی خود باز کنند. ...»
«...سینما - به قول بسیاری- هنری است مردمی، غیراستعلایی، دموکراتیک و غیراشرافی. بنیامین معتقد بود سینما هرچند توسط جهان سرمایهداری خلق شده، اما چون هنری مردمی است و ذاتا وجه استعلایی و متمایز در آن قابلتصور نیست، خودبهخود تکثیر میشود و سرانجام همان ارزشهای جهان سرمایهداری را سرنگون خواهد کرد. از پیشگویی بنیامین که چشمپوشی کنیم، او در خود سینما نکته مهمی را - قبل از بسیاری از نامداران دیگر- دید و آن اینکه عصر «هنر متمایز» با زوال تفکر تعالیطلب سنتی و تفکر استعلایی کلاسیک، به پایان رسیده است و امروز زمان تفکر و هنر عام، افقی و مردمی است. ...»
( یادداشت در روزنامه فرهیختگان مورخ 7 شهریور 97 چاپ شده است )
نظرات شما عزیزان: